Elk jaar komt de discussie over houtstook opnieuw naar voren. Op deze pagina delen we een genuanceerd verhaal over houtstook en belichten we de actuele media-aandacht vanuit een ander perspectief.
Let op! Bij de verschillende onderwerpen staan linkbuttons voor meer informatie over het onderwerp. Via deze links komt u op de website van Van Manen haarden en kachels, ons zusterbedrijf. Daar informeren wij u over de meest recente ontwikkelingen op deze onderwerpen.
Welke actuele discussies spelen er momenteel?
Er zijn vier belangrijke onderwerpen die momenteel veel aandacht krijgen in de media. We merken daarbij dat de tegenstanders van houtstook vaak meer zichtbaarheid krijgen dan de voorstanders, die in tegenstelling tot de tegenstanders vaak wel over de nodige expertise beschikken. Wat zijn de actuele thema's?
- Het stookverbod in Amersfoort bij code oranje en rood
- Het voorgenomen stookverbod in Utrecht, dat vanaf 2030 van kracht zou moeten zijn
- De anti-houtstookcampagne van Milieu Centraal
- De recente wijziging van de RIVM-stookwijzer
Op deze pagina lichten we deze kwesties verder toe. Wilt u meer achtergrondinformatie? Klik dan door naar de verschillende onderwerpen voor gedetailleerdere uitleg. Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. We staan klaar om u te helpen.
Het stookverbod in Amersfoort bij code oranje en rood
De Stookwijzer is een online hulpmiddel om te bepalen of het geschikt is om te stoken. Wat ook wij vinden; Bij mist of windstil weer is het niet raadzaam om hout te stoken, omdat de rook blijft hangen en overlast kan veroorzaken. In de herfst van 2024 zijn de criteria achter de Stookwijzer aangepast, waardoor de tool nu vaker oranje of rood aangeeft, wat betekent dat stoken wordt afgeraden. Zie ook het kopje met uitleg daarover hieronder.
Stookverbod bij code rood en oranje
Sinds 1 oktober geldt er in Amersfoort een verbod op het stoken van hout binnenshuis wanneer de Stookwijzer code rood of oranje aangeeft. Buren die overlast ervaren, moeten dit melden bij de gemeente. De gemeente neemt vervolgens contact op met de veroorzaker van de overlast en na drie gesprekken kan er een boete worden opgelegd.
Wat zou er anders moeten gebeuren in Amersfoort?
Wij zijn van mening dat de huidige paramaters achter de Stookwijzer niet op draagvlak in de samenleving kunnen rekenen. Daarnaast zijn er effectievere maatregelen nodig zijn waarbij aandacht komt voor goed en slecht stoken. We stellen voor om te focussen op de vier pijlers van houtstook:
- Het juiste toestel (Ecodesign)
- De juiste installatie (DE-erkende bedrijven)
- De juiste brandstof (alleen geschikt hout)
- Goed stookgedrag (volg een stooktraining)
Door deze aspecten te verbeteren, kan er aantoonbaar schoner worden gestookt en wordt overlast voorkomen. We raden voorlopig aan om niet de Stookwijzer, maar Stookalert.nl te raadplegen voor een eerlijker en nauwkeuriger advies.
Klik hier voor meer informatie over Amersfoort
Beoogd stookverbod in Utrecht
De gemeente Utrecht heeft als doel de luchtvervuiling te verminderen door middel van lokale maatregelen, zoals beschreven in de beleidsnota Luchtkwaliteit: ‘Gezonde lucht voor iedereen’.
Verbod op buitenstoken vanaf 2025
Vanaf januari 2025 worden de eerste houtstookmaatregelen ingevoerd, en is het verboden om buiten met hout te stoken of te barbecuen.
Onderzoek van de Provincie Utrecht
Uit onderzoek blijkt dat een groot aantal Nederlanders (72%) voorstander is van voorlichting om overlast door houtstook te verminderen. Slechts 23% steunt een verbod op houtstook in woonwijken. Ondanks deze bevindingen lijkt Utrecht te kiezen voor het standpunt van de kleinere groep die pleit voor een verbod.
Vragen over de plannen van Utrecht
Na het lezen van de plannen van de gemeente Utrecht komen er verschillende vragen naar voren:
- Is deze maatregel juridisch haalbaar?
- Van de ervaren overlast wordt 23% toegeschreven aan buitenshuis stoken, en slechts 16% aan binnenshuis stoken. Is een algemeen stookverbod dan wel de meest effectieve oplossing?
- Hoewel 23% van de Nederlanders een verbod op houtstook steunt, geeft 72% de voorkeur aan meer voorlichting. Er valt veel te winnen met voorlichting!
Klik hier voor meer informatie over Utrecht
Anti-houtstookcampagne van Milieu Centraal
Heeft u de reclamespot met het weckpotje al gezien? In de campagne "Eerlijk over houtstook" wordt gesteld dat vier uur stoken met een houtkachel gemiddeld 28 gram fijnstof uitstoot. Deze bewering wordt mede in beeld gebracht met een experiment dat gedurende drie dagen werd uitgevoerd. Wij hebben echter ernstige twijfels over de gebruikte methode achter dit experiment!
Onze vaststellingen van fouten in en onkunde achter het experiment:
- Hout wordt elke tien minuten bijgevuld, wat juist leidt tot een extreem hoge uitstoot;
- Het gebruikte Douglas-hout is niet geschikt voor het stoken in kachels;
- De verouderde kachel van 40 jaar geeft een vertekend beeld van de uitstoot;
- Het onjuist geplaatste schoorsteenkanaal veroorzaakte extra uitstoot en rookterugslag;
- Het aantal EcoDesign-kachels dat is geïnstalleerd, is veel hoger dan gesuggereerd;
- EcoDesign-kachels stoten veel minder fijnstof uit dan oudere modellen;
- Houtkachels zijn verantwoordelijk voor slechts 4% van de totale fijnstofconcentratie!
Klik hier voor meer informatie over Milieu Centraal
Aanpassingen aan de Stookwijzer
Sinds 2017 kunt u de Stookwijzer raadplegen als u twijfelt of het weer geschikt is om verantwoord te stoken. Bij windkracht 2 of lager wordt na de laatste aanpassingen al code rood aangegeven, wat betekent dat houtstoken wordt afgeraden. In veel gevallen is het echter nog steeds mogelijk om op verantwoorde wijze te stoken bij windkracht 2.
De vraag rijst of de Stookwijzer een betrouwbaar instrument is en of het geschikt is om gekoppeld te worden aan wetgeving, zoals het geval is in Amersfoort.
In 2014 introduceerde de Nederlandse Haarden- en Kachelbranche (NHK) al het Stookalert.nl, een uitstekend hulpmiddel voor stokers om rekening te houden met weersomstandigheden. NHK was daarmee de eerste partij in Nederland die stokers op basis van actuele weersomstandigheden voorlichting gaf.