Een houtkachel stoot fijnstof uit. Toch zijn de houtkachels die nu op de markt worden gebracht, al niet meer te vergelijken met oude houtkachels. De uitstoot wordt steeds minder en ook door op de juiste manier te stoken, heeft u zelf invloed op de uitstoot van fijnstof.

De definitie van fijnstof

Wat is fijnstof?

Fijnstof is een verzamelnaam van deeltjes stof in de lucht. Dit zijn hele kleine deeltjes met een grootte van maximaal 10 micrometer doorsnede. Fijnstofdeeltjes zijn over het algemeen niet zichtbaar voor het blote oog omdat ze extreem klein zijn, vaak kleiner dan 2,5 micrometer (PM2,5) in diameter. Ter vergelijking: een menselijk haartje is meestal ongeveer 50 tot 70 micrometer breed, dus fijnstofdeeltjes zijn veel kleiner dan wat we met het oog kunnen waarnemen. Hoewel fijnstof zelf onzichtbaar is, kun je soms de effecten ervan opmerken. Als er veel fijnstof in de lucht zweeft, kan dit leiden tot verminderd zicht, vooral op grote afstanden, en een algemene vervaging van het landschap. Het kan ook leiden tot een zichtbare nevel of mist, vooral bij hoge concentraties fijnstof.

In situaties waarin de fijnstofconcentratie in de lucht erg hoog is, zoals tijdens ernstige luchtverontreiniging of smog, kan de lucht er troebel uitzien en kan het moeilijker zijn om verafgelegen objecten te zien. Dit zijn echter de zichtbare effecten van fijnstof in de lucht, niet de deeltjes zelf. Fijnstof is afkomstig van verschillende bronnen zoals voertuigen, industriële processen, bouwactiviteiten, landbouwactiviteiten en natuurlijke bronnen zoals bosbranden en stofstormen. Meer dan 50% van de fijnstof in Nederland is afkomstig van natuurlijke bronnen. 

Hoe fijnstof wordt geproduceerd door houtkachels

Een houtkachel stoot fijnstof uit. Dat is een gegeven. Wanneer hout wordt verbrand, komen er altijd emissies vrij en dus houtkachel fijnstof in huis. De meest moderne houtkachels en verbrandingssystemen zijn ontwikkeld om de uitstoot te minimaliseren en zijn hiermee milieuvriendelijker dan de oude houtkachels of open gestookte haarden. U kunt zich vast voorstellen dat de emissies die vrij komen bij een open gestookte haard (zonder ruit) een stuk hoger liggen dan bij een moderne houthaard met ruit. De moderne kachels maken gebruik van geavanceerde technologiën om de uitstoot te verminderen. Deze houtkachels hebben een schonere verbranding. Toch is het belangrijk om op te merken dat er altijd enige uitstoot zal zijn bij het verbranden van hout. Een houtkachel zonder fijnstof is niet mogelijk. 

Lees meer over open haard renovatie

Vraag ons Houtkachel Magazine aan

Wilt u meer weten over een Houtkachel van Harlekijn? Voer uw e-mail adres in om ons magazine te downloaden

Hoe vervuilend is een houtkachel?

De hoeveelheid fijnstof in huis door een houtkachel kan variëren en is afhankelijk van verschillende factoren. Factoren die meespelen zijn het type houtkachel, het soort brandstof dat wordt gebruikt, de manier waarop de kachel wordt bediend en de mate van ventilatie in huis. Fijnstof bestaat uit kleine deeltjes die vrijkomen bij het verbranden van hout. Deze stoffen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Met name bij langdurige blootstelling. 

Moderne, efficiënte houtkachels zijn ontworpen om de uitstoot te minimaliseren en deze produceren over het algemeen minder fijnstof dan oudere houtkachels of open haarden. Het gebruik van droog en schoon hout in plaats van vochtig of behandeld hout vermindert ook de fijnstofuitstoot. 

Daarnaast speelt ventilatie in huis een curciale rol. Een goed geventileerde ruimte zal de fijnstof van de houtkachel in de woonkamer verminderen, omdat schone lucht wordt aangevoerd en verontreinigde lucht wordt afgevoerd. 

Er zijn echter geen vaste cijfers voor de hoeveelheid fijnstof die een specifieke houtkachel in uw persoonlijke situatie zal genereren. Dit kan namelijk sterk variëren. Maakt u zich zorgen om de fijnstofuitstoot in uw huis? Zorg er dan voor dat u onderstaande zaken goed voor elkaar hebt: 

  • Overweeg een moderne, milieuvriendelijke houtkachel die voldoet aan de geldende emissienormen
  • Gebruik schoon en droog hout
  • Stook volgens de Zwitserse Methode
  • Bedien de kachel op de juiste manier, volgens de instructies van de fabrikant
  • Zorg voor goede ventilatie in de ruimte waar de kachel zich bevindt
  • Laat regelmatig uw schoorsteen vegen. 

Lees meer over de Zwitserse Methode

Goed hout stoken zorgt voor minder fijnstof uitstoot.   

Hoeveel fijnstof krijg je in huis met een houtkachel? 

De moderne houtkachel moet voldoen aan allerlei strenge eisen, zoals de EcoDesign richtlijnen. Hierin staat dat een houtkachel maximaal 40 miligram fijnstof per kubieke meter mag uitstoten. In de praktijk zien we dat onze houtkachels rond de 20 miligram fijnstof per kubieke meter uitstoten. Wij verkopen alleen kwalitatieve kachels en zorgen hiernaast ook voor een juiste installatie. Ook u als gebruiken kunt een positieve invloed uitoefenen op de uitstoot van fijnstof door uw houtkachel. Gebruik goed hout om te stoken met een vochtpercentage tussen de 12 en 18% en stook via de Zwitserse Methode.  

Hoe kan ik fijnstof meten in mijn huis?

Het meten van fijnstof in huis is mogelijk om de luchtkwaliteit te controleren en eventuele problemen op te sporen. Er zijn verschillende manieren om fijnstof in huis te meten, variërend van eenvoudige doe-het-zelfmethoden tot het gebruik van geavanceerde meetapparatuur. Hieronder geven wij enkele opties weer:

- Luchtkwaliteitsmonitoren: Er zijn speciale luchtkwaliteitsmonitoren beschikbaar die fijnstof (PM2,5 en PM10) kunnen meten. Deze geven real- metingen van de fijnstofconcentratie in de lucht en kunnen worden aangesloten op een app of computer. Deze apparaten kunnen vrij prijzig zijn, maar ze bieden wel nauwkeurige metingen.

- Luchtreinigers met ingebouwde sensoren: Sommige luchtreinigers hebben ingebouwde sensoren om de luchtkwaliteit te meten. 

- Particuliere meetdiensten: Sommige bedrijven bieden diensten voor het meten van de luchtkwaliteit in huis. Ze gebruiken professionele meetapparatuur en voeren een uitgebreide analyse uit.

Ongeacht welke methode u kiest is het belangrijk om te begrijpen wat de gemeten waardes betekenen en wat u kunt doen om de luchtkwaliteit in huis te verbeteren (indien nodig). 

Een moderne houtkachel stoot veel minder schadelijke stoffen uit.

Is rook van een houtkachel schadelijk? 

De rook die wordt geproduceerd door een houtkachel kan schadelijk zijn voor de gezondheid. Houtrook bevat verschillende verontreinigende stoffen, waaronder fijnstof (PM2,5 en PM10), koolstofmonoxide (CO), stikstofoxiden (NOx), vluchtige organische stoffen (VOS), en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's). Deze stoffen kunnen schadelijk zijn als ze worden ingeademd, vooral bij langdurige blootstelling.

Om de gezondheidseffecten van houtrook te verminderen, is het belangrijk om een houtkachel te gebruiken die is ontworpen om de uitstoot te minimaliseren en om schoon en droog hout te verbranden. Het regelmatig onderhouden en reinigen van de kachel en het zorgen voor goede ventilatie in de ruimte zijn ook cruciaal. Bovendien is het raadzaam om te voldoen aan lokale regelgeving met betrekking tot houtverwarming en om bewust te zijn van luchtkwaliteitssituaties, vooral tijdens periodes van slechte luchtkwaliteit. Bij mist of wanneer het windstil is, is het verstandig om uw houtkachel uit te laten. 

Wet-en regelgeving

In 2022 zijn de EcoDesign richtlijnen van kracht gegaan. Dit is een kader om duurzaamheidseisen te stellen aan energiegerelateerde producten zoals een houtkachel. In deze richtlijnen staat dat een houtkachel niet meer dan 40 miligram fijnstof per kubieke meter mag uitstoten. Daarnaast moet een houtkachel een rendement hebben van tenminste 75%. Al onze houtkachels en houthaarden voldoen aan deze eisen. Dus bent u op zoek naar een goede, moderne houtkachel met beperkte fijnstof uitstoot? Dan bent u bij Harlekijn aan het juiste adres!  

Vermindering van fijnstof emissie

Wilt u graag een houtkachel of houthaard maar wel met vermindering van fijnstof emissie? Dan zijn een aantal factoren belangrijk:

  • Moderne houtkachel die voldoet aan EcoDesign richtlijnen
  • Laat uw kachel installeren door een partij met kennis
  • Gebruik goed hout met een vochtpercentage tussen 12 en 18%
  • Stook via de Zwitserse methode

Welke houtkachel sluit het beste aan bij mijn wensen?

Voor iedere woning is een passende houtkachel te vinden. Bezoek onze 1.500m² showroom in Beneden-Leeuwen en laat u informeren door onze kundige advieurs. Vindt u het moeilijk waar u moet beginnen met uw zoektocht? U kunt altijd eerst onze houtkachel top 10 bekijken. Hier vindt u een selectie van verschillende soorten houtkachels en houthaarden. 

Bekijk hier onze houthaarden Klik hier voor de showroompagina